Fałszywi przyjaciele – język polski i język hiszpański

Tym wpisem zaczynam serię o false friends – dosłownie to fałszywi przyjaciele, ale z ludźmi nie mają nic wspólnego. To zdradliwe słowa w różnych językach, które zapisuje się lub brzmią tak samo, ale mają inne znaczenie, niż nam się wydaje. To sprawia, że możemy mylnie rozumieć dane wypowiedzi.

Zaczniemy od porównania języka polskiego i języka hiszpańskiego. W języku hiszpańskim false friends to falsos amigos.

!! Zestawienie fałszywych przyjaciół w tych językach podaję w parach. Pierwsze słowo jest w języku hiszpańskim (ES), a następne – w języku polskim (PL), z którym kojarzy się to w języku obcym. Do każdego słowa podaję przykład jego użycia w zdaniu, żeby łatwiej było wam je zapamiętać.

Fałszywi przyjaciele, którzy brzmią tak samo

Słowa, które brzmią tak samo, to homofony. Poniżej kilka przykładów:

CURA ≠ KURA

un cura (ES) – ksiądz
El cura me absolvió. (Ksiądz dał mi rozgrzeszenie).
una cura (ES) – leczenie, lekarstwo
¿Así que es una cura para la inmortalidad? (A więc to jest lekarstwo na nieśmiertelność?)

kura (PL) – una gallina
En el campo hay muchas gallinas. (Na farmie żyje dużo kur.)

CURVA ≠ K*RWA

una curva (ES) – zakręt
¡Atención! Estación en curva. (Uwaga! Peron na łuku.) To ostrzeżenie, które możemy usłyszeć w metrze.

Fałszywi przyjaciele pisani tak samo

Istnieją słowa w języku hiszpańskim, które są pisane dokładnie tak samo, jak słowa w języku polskim, ale znaczą coś zupełnie innego. Takie słowa to homografy.

NOS (ES) ≠ NOS (PL)

nos (ES) – nam, nas (odmieniony zaimek zwrotny „se” (się) lub zaimek osobowy dla 2 os. l.mn.)
En verano nos bañamos en el mar. (Latem kąpiemy się w morzu.)

nos (PL) – la nariz
Tiene nariz afilada. (Ma szpiczasty nos.)

POR (ES) ≠ POR (PL)

por (ES) przysł. – dla, z powodu, za, w
Lo hizo por ti. (Zrobiła to dla ciebie.)
Por estar enferma no llegará a la fiesta. (Z powodu choroby nie przyjdzie na imprezę.)
Gracias por llegar. (Dziękuję za przybycie.)
La cogió por la cintura. (Objął ją w pasie.)

por (PL) warzywo – un puerro
Hay que comprar puerro para la ensalada. (Musimy kupić por do sałatki.)
por (PL) anatomia – un poro
Cada poro de su cuerpo está completamente sellado. (Każdy por jego ciała jest całkowicie zamknięty.)

PIES (ES) ≠ PIES (PL)

los pies (ES) – stopy
Me duelen los pies. (Bolą mnie stopy).

pies (PL) – un perro
Él tiene un perro. (On ma psa.)

TREN (ES) ≠ TREN (PL)

un tren (ES) – pociąg, wystawność
El tren con destino a Sevilla sale del anden 3. (Pociąg do Sewilli odjedzie z peronu 3.)
Organizaron la boda de su hija a todo tren. (Z przepychem organizowali wesele swojej córki.)

tren (PL) – la cola; lit. el treno
Llevaba una diadema, unos pendientes y un vestido con una cola. (Miała na sobie diadem, perły i suknię z trenem.)
El treno es un género literario. (Tren to jeden z rodzajów literackich.)

MANTO (ES) ≠ MANTO (PL)

un manto (ES) – płaszcz, toga
Hace frío fuera. Pon el manto. (Na zewnątrz jest zimno, załóż płaszcz).
El abogado lleva un manto. (Adwokat nosi togę.)

manto (PL) – una paliza
dar una paliza a alguien (spuścić komuś manto)

LAS (ES) ≠ LAS (PL)

las (ES) – je, im (zaimek osobowy dla 3 os. l.mn.)
–Dónde están las niñas?
–Pedro las llevó al campo. (– Gdzie są dziewczynki? – Pedro zawiózł je na wieś.)

las (PL) – el bosque
Me encanta caminar por el bosque. (Uwielbiam spacerować po lesie.)

DROGA (ES) ≠ DROGA (PL)

la droga (ES) – narkotyki
La marihuana es la droga más peligrosa con que tenemos que luchar. (Najbardziej niebezpiecznym narkotykiem, z jakim musimy walczyć, jest marihuana.)

droga (PL) – una vía, un camino, una carretera
Para llegar al centro tiene que tomar esta carretera. (Musi Pan pojechać tą drogą, żeby dojechać do centrum.)
droga (PL) przym. – cara
Me gusta esta falda, pero es bastante cara. (Podoba mi się ta spódnica, ale jest dość droga.)

TU (ES) ≠ TU (PL)

tu (ES) – twój, twoja, twoje (zaimek osobowy dla 2 .os. l. poj.)
¿Es tu bolígrafo? (To twój długopis?)

tu (PL) – Hiszp. aquí, Am. Łac. acá
¿Buscas el libro? Está aquí en la mesa. (Szukasz książki? Jest tu na stole.)

DÉBIL (ES) ≠ DEBIL (PL)

débil (ES) – słaby
Ella padece de una enfermedad crónica desde hace mucho años, ya es muy débil. (Od wielu lat cierpi na przewlekłą chorobę, jest już bardzo słaba.)

debil (PL) – idiota

NO (ES) ≠ NO (PL)

no (ES) – nie
Gracias, no lo quiero. (Dziękuję, nie chcę.)

no (PL) – pot. tak

Słowa o podwójnym znaczeniu

W języku hiszpańskim mamy również słowa, które są pisane tak samo, jak słowa w języku polskim, i znaczą dokładnie to samo, a oprócz tego mają drugie, zupełnie inne znaczenie. To tzw. homonimy polisemiczne. Skupimy się na tym drugim znaczeniu i do niego podamy przykłady użycia słów.

la arena (ES) – arena; piasek
Tengo los zapatos llenos de arena. (Mam pełno piasku w butach.)

la parada (ES) – parada; przystanek
~ de autobús (przystanek autobusowy)
~ de tranvía (przystanek tramwajowy)

conserva (ES) – rzecz. konserwa, czas. zachowywać, utrzymywać
Es un país que conserva algunos de los mejores atractivos de Europa. (To kraj, który zachował niektóre z najlepszych atrakcji Europy.)

Podsumowanie

False friends to słowa w języku obcym, które wydają się odpowiednikami słów w języku polskim, ale nimi nie są. W języku hiszpańskim to np. las, pies, cura, nos, droga, tu. Jeśli nie znamy ich właściwego znaczenia, możemy źle zrozumieć daną wypowiedź. Czy to utrudnia porozumiewanie się w danym języku obcym? Tak, ale tylko na początku. Wystarczy, że poznamy ich znaczenie. Dzieje się to automatycznie, kiedy uczymy się nowych słówek, czytamy artykuły lub słuchamy nagrań w języku obcym i sprawdzamy znaczenie słów, których nie znamy. Więcej sposobów nauki języków obcych w osobnym wpisie. Najlepiej poprosić rozmówcę, żeby powtórzył, co powiedział, i wyjaśnił znaczenie danego słowa, lub dopytać, czy dobrze zrozumieliśmy, co powiedział, bo w języku polskim też jest takie słowo i ma takie a takie znaczenie.